Nekazaritza | 2025 04 04

Eusko Jaurlaritzak eta foru-aldundiek nekazaritzaren sektorerako Belaunaldi Erreleborako Estrategia Integrala aktibatu dute, eta 25 milioi eurotik gora izango ditu

Eusko Jaurlaritzaren eta foru-aldundien belaunaldi-erreleborako estrategiak 1.250 gazte sartuko ditu lehen sektorean datozen 10 urteetan

Landako familietako eta hiri-ingurunetik iritsitako neska-mutilak

Jarduerak titularrak aurre-erretiratuta edo erretiratuta dituzten 1.500 ustiategitan, horietatik 750 erreleborik gabe

LEADER estrategiak sektorea gaztetzeko gako berriak barne hartuko ditu

Gida batek gazteak sektorera hurbilduko ditu, eta liburuxka batek ekimena zehaztuko die notarioei

Eusko Jaurlaritzak eta Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako foru-aldundiek EAEko Nekazaritza Sektorearen Belaunaldi Erreleborako Estrategia Integral berria aurkeztu dute gaur goizean. Ekimen “anbiziotsua eta eraldatzailea” da, eta landa-ingurunearen jasangarritasunerako funtsezkoa den sektore bati jarraipena ematea du helburu, gazte gehiago sartuz, bai eta lurralde-oreka lortzea ere.  Estrategia datozen hiru urteetarako 25 milioi euroko aurrekontu bateratuarekin sortu da, eta hamar urtean sektorean 1.250 gazte sartzea espero da.

Plana dimentsio ekonomiko errentagarria duten eta titularrak erretiratuta edo erretiroa laster hartzekotan dituzten 1.500 nekazaritza-ustiategitan ardazten da. Kalkuluen arabera, 750 inguruk ez dute identifikatutako erreleborik, eta horrek arriskuan jartzen du horien jarraipena epe labur eta ertainean. Ustiategi horiek dira lehentasunezko jarduera guneak.

Bide-orria
Estrategia esku hartzeko funtsezko zortzi arloren eta 22 neurri zehatzen inguruan egituratzen da, eta belaunaldi-erreleboan eragiten duten faktoreei heltzen diete, besteak beste oztopo administratibo eta finantzarioei eta lehen sektorearen aitorpen sozialik ezari.

Amaia Barredo Eusko Jaurlaritzako Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantzako sailburuak zehaztu duenez, “bost jarduera aipagarrienen artean daude bi sentsibilizazio-kanpaina abian jartzea lehen sektoreak euskal ekonomian duen balio estrategikoa ikusarazteko eta nekazaritza-bokazio berriak erakartzeko; foru-aldundiek ustiategien bitartekaritza-bulegoak, erreleborik ez duten lagatzaileen eta sektorean sartu nahi duten gazteen arteko topagune izango direnak, sortzea; eta Gaztenek programa berrikustea eta indartzea, nekazari gazte berriak instalatzean eraginkortasuna hobetuz”.  

Era berean, laguntza-lerro berriak aktibatzea aurreikusten da nekazaritzako test gune iragankorrei laguntzeko eta nekazaritzako ustiategietan belaunaldi-erreleboa sustatzeko. Bi kasuetan laguntza ustiategiak lagatzen dituzten pertsonei emango zaie, hau da, erretiroa hartzetik gertu dauden edo dagoeneko erretiratuta dauden titularrei; eta SENDOTU finantza-tresna finkatuko da, jardueren lehenengo urteetan gazteei maileguak abalatzeko aukera emango duena, eta 9,75 milioi euroko zuzkidura dago aurreikusita.

Noemi Agirre Arabako foru diputatuak uste du "estrategia bat dela, euskal administrazio guztien ahalegin partekatuarekin. Hori guztia helburu argi batekin: gure ustiategiak bizirik mantentzea, landa-ingurunea dinamizatzea eta nekazari belaunaldi berri bati benetako aukerak eskaintzea

Arantza Atutxa Bizkaiko foru diputatuaren arabera, "tresna eraginkorrak, laguntza teknikoa eta finantzarioa eskaintzen ditugu, eta nekazaritza sektorea belaunaldi berrien etorkizunerako aukera erakargarria izan dadin etengabe laguntzen dugu. Belaunaldien arteko erreleboa lehentasuna da, eta gaur beste urrats bat emango dugu norabide horretan ".

Xabier Arrutik, Gipuzkoako Lurralde Oreka Berdeko foru diputatuak, espero du "belaunaldien arteko erreleboa bermatzeko maila instituzionalean egiten ari den ahaleginak eta lurralde mailan zabaldutako ekimenek gazteak lehen sektorean sartzera animatzeko eta laguntzeko balio izatea.

Arrutiren arabera, "lehen sektorearen jarraipena ziurtatzea funtsezkoa da herritarren ongizaterako. Ez bakarrik elikagaien kalitateko eta iraunkortasuneko tokiko ekoizpenari dagokionez, baita baserritarrak landa-ingurunea eta naturguneak zaintzeko funtsezkoak direlako ere ". Gipuzkoako foru diputatuaren iritziz, "gure lurraldeko lurralde oreka berdea zaindu nahi badugu, ezinbestekoa da politika publikotik horrelako ekimenak bultzatzen eta bultzatzen jarraitzea".

Hurrengo urratsak
Belaunaldi Erreleborako Estrategia hedatzen hasi da, eta datozen hilabeteetan funtsezko hainbat jarduera abiaraziko dira, hala nola Nekazari Gazteen Estatutuaren aldaketa eta nekazaritzako test gune iragankorretarako eta belaunaldi-erreleboa sustatzeko laguntza-agindu espezifikoa egitea; sentsibilizazio-kanpainaren lehenengo fasea abiaraztea maiatzetik ekainera bitartean; bitartekaritzako bulegoak antolatzea eta abian jartzea; bai eta erreleborik ez duten ustiategiak identifikatzea eta depuratzea ere.

Beste ekimen batzuk dira instalaziorako laguntzari buruzko NPBPE fitxa aldatzea (Gaztenek programa); curriculum-profilak berrikustea prestakuntza arautuan (erdi mailan eta goi-mailan) Hezkuntza Sailarekin koordinatuta; eta gaztetzearen ikuspegia integratzea LEADER Estrategian.
Gainera, aurreikusten da gida bat egitea gazteak sektorera hurbiltzeko, informazio-liburuxka bat argitaratzea, EAEko notaritzetan ere eskuragarri egongo dena, eta nekazaritzarik ezaren gizarte- eta lurralde-kostuari buruzko azterlan bat eskatzea.

Landa-ingurune bizia eta etorkizuna izango duena
Estrategia honen bidez, Eusko Jaurlaritzak eta foru-aldundiek berretsi egiten dute landa-garapeneko eredu jasangarri, inklusibo eta belaunaldien arteko baten aldeko konpromisoa. “Belaunaldi-erreleboa ziurtatzea ez da sektorearen behar bat bakarrik, herri gisa elikagaien segurtasunaren, lurralde-orekaren eta gure ondare naturalari eta kulturalari eustearen alde egiten dugun apustua ere bada” adierazi dute.  

“Lehen sektorea oinarrizko zutabea da, eta estrategia instituzionala funtsezko tresna da datorren hamarkadan bere jarraipena eta dinamismoa bermatzeko”, esan du amaitzeko Amaia Barredok.

Nekazaritza Nekazaritza eta abeltzaintza Foru Aldundia

Prentsa oharra

Jaitsi