Erakunde adierazpena: Martxoaren 8a, Emakumeeen Nazioarteko Eguna - prentsa

Arabako Foru Aldundiak bat egin du Emakumeen Nazioarteko Egunarekin eta Beijingo Adierazpenaren eta Ekintza Plataformaren 30. urteurrenarekin. Beijingo Adierazpena 1995ean onartu zen, Emakumeari buruzko Laugarren Mundu Konferentzian.

Adierazpen horrek mugarri historikoa ezarri zuen genero berdintasunaren eta emakumeen ahalduntzearen aldeko borrokan, genero berdintasuna eta mundu osoko emakumeen eta nesken ahalduntzea sustatzen duen nazioarteko esparru bat ezarri baitzuen, haien oinarrizko giza eskubideen errespetua eta babesa bermatzeko.

30 urte hauetan, lortutako akordioek eta feminismoak egindako lanak aldaketa esanguratsuak eragin dituzte munduan. Hona hemen lorpen nabarmenenetako batzuk:

1. Esparru global bat ezarri da, genero berdintasunerako eta emakumeen ahalduntze indibidual eta kolektiborako ikuspegi integrala duena, gako diren eremuetan politikak eta programak gidatzeko, hala nola hezkuntzan, osasunean, enpleguan eta genero indarkeriaren aurkako borrokan.

2. Emakumeek politikan duen parte hartzea eta ordezkaritza nabarmen handitu da, politikan emakumeen parte hartzea sustatzeko genero kuotak eta politikak ezartzearen ondorioz.

3. Hobekuntzak egin dira hezkuntzan eta aukerak baliatzean, eta, horren ondorioz, nesken matrikulazio tasak eta lehen eta bigarren hezkuntza amaitu duten nesken kopurua handitu dira. Horrek haien ahalduntze sozial eta ekonomikoan laguntzen du.

4. Genero desberdintasunei buruzko sentsibilizazioa egin eta emakumeen aurkako genero indarkeriaren aurkako ekintzak bultzatu dira, arazo horri aurrea hartzeko eta aurre egiteko legediak eta politikak eta biktimak babesteko eta laguntzeko programak garatuz.

5. Gizonek gogoeta egiteko espazioak ireki dira, berdintasunaren sustapenean duten eginkizunari buruz hausnartzeko.

6. Aurrerapenak egin dira osasunean eta emakumeen sexu eta ugalketa eskubideen aitorpenean, eta, horrekin, emakumeen bizi kalitatea hobetu da.

7. Ahalduntze ekonomikoa sustatu da, emakumeak ekonomian sartzea sustatzen duten eta haiek enplegua, finantzaketa eta baliabideak eskuratzea errazten duten ekimenen bidez, emakumeen autonomia eta ongizatea lortzen laguntzeko.

8. Ikuspegi inklusiboa sustatu da, intersekzionalitate ikuspegian oinarritua. Ikuspegi horrek emakumeen aniztasuna eta aurre egin behar dieten askotariko diskriminazio moduak aitortzen ditu, eta genero politika intersekzionalak sustatzen, testuinguru eta errealitate desberdinetako emakumeen premiei heltzeko.

9. Mobilizazio globala eta laguntza, elkartasun eta ahizpatasun sareak sortu dira, erakundeen, mugimendu feministen eta giza eskubideen aldeko mugimenduen arteko topaketa, lankidetza eta jardunbide egokien trukea indartzeko.

10. Garapen jasangarria egin da, Garapen Jasangarriaren Helburuekin lerrokatuta, bereziki 5. GJHarekin, zeinaren xedea genero berdintasuna eta emakume eta neska guztien ahalduntzea baita.

Argi dago oraindik bide luzea dagoela egiteko, nahiz eta aurrerapen esanguratsuak egin diren genero berdintasunaren eta emakumeen ahalduntzearen alde. Horregatik, 30. urteurrena ospatzeak eta mugimendu feministak egindako lan handia aitortzeak ekintzarako deitzat balio behar dute printzipio horiek ezartzen jarraitzeko, emakume guztiek, salbuespenik gabe, beren eskubideak eta aukerak bizitzako eremu guztietan baliatu ahal izatea bermatuz.

Arabako Foru Aldundiak berretsi egiten du genero berdintasunarekin dugun konpromiso urraezina, Beijingo Adierazpenean ezarritako helburuak betetzeko bidean aurrera egiteko erabakitasuna, eta feminismoa babestea emakumeen eta gizonen arteko eskubide eta aukera berdintasuna lortzeko funtsezko gizarte, politika eta kultura mugimendutzat hartuta, gizarte bidezko eta ekitatiboago bat eraikitzeko orduan feminismoak duen eragin eraldatzailea aitortuz, diskriminazioa, indarkeria matxista eta hainbat esparrutako desberdintasun iraunkorrak desagerrarazteko beharra azpimarratzen baitu.

Horregatik, aurten, erakunde arteko "Ni feminista naiz; feminismoa zurekin bat" kanpainaren bidez, gizarte berdinzaleago bat sortzeko feminismotik atsedenik gabe lan egin duten pertsona guztiak ikusarazi eta omentzen ditugu, eta arabar guztiak gonbidatzen ditugu berdintasunaren sustapenean duten zeregin aktiboari buruz hausnartzera. Funtsezkoa da oinarrizko eskubideen lorpen eta aurrerapen historiko erabakigarriak aitortzea, bai eta boto eskubidean, hezkuntzarako sarbidean eta bizitza publiko eta politikoko parte hartzean egindakoak ere.

Gainera, uste dugu ezinbestekoa dela egindako lorpenak babestea, batez ere mehatxuzko diskurtsoak dauden testuinguru batean. Lortutako aurrerapenei atseginez begiratu ordez, ezinbestekoa da erabakitasunez lanean jarraitzea, etorkizunean genero berdintasuna errealitate izan dadin.

Feminismoa babesten dugu berdintasunarekiko konpromisoa duelako, eta bizitzeko eta mundua ulertzeko modutzat hartzen dugu, eta gogorarazi nahi dugu guztioi dagokigula. Nirekin bat egiten du, zurekin bat egiten du, eta genero berdintasunean oinarritutako etorkizunaren alde egiten dugun guztiokin bat egiten du.

Horregatik, Arabako Lurralde Historikoko herritar, erakunde, entitate eta antolakunde guztiei eskatzen diegu feminismoaren eta Beijingo Adierazpen eta Ekintza Plataformaren aitorpen honekin bat egiteko. Elkarrekin lan egin dezagun, funtsezko balioak defendatuz, hala nola askatasuna, elkartasuna, hezkuntza, demokrazia, aukera berdintasuna, aniztasuna, ahalduntze indibiduala eta kolektiboa, errespetua, ongizatea eta aliantzak sortzea, Araba bidezkoagoa, inklusiboagoa eta ekitatiboagoa eraikitzeko.

                                                                                                    Gasteiz, 2025eko martxoaren 4a