Kultura Etxeak hamar bat proposamen programatu ditu 2023aren amaierarako - arabapress

Gasteiz, 2023ko azaroaren 30a. Ignacio Aldecoa Kultura Etxeak, 2023aren amaierarako, hamar bat proposamen eta jarduera programatu ditu denentzat, bere ohiko programetan: "astelehenetako hitzaldiak", "LParen kluba", "Ondarearen astearteak", "etorkizuneko erronkak" eta haur eta gazteentzako saila.

Astelehenetako hitzaldiak:

• Hilak 11, astelehena: “Zinema erronka eta topaleku gisa”. Estibaliz Urresola Soalguren (euskaraz).

• Hilak 18, astelehena: “Innovación y desarrollo sostenible: Un enfoque transversal a los ODS”. Isabel Álvarez González.

Haiek guztiak 19:00etan izango dira, sarbide librearekin, edukiera osatu arte.

LParen kluba

• Hilak 1, ostirala: “Car wheels on a gravel road. Lucinda Williams. Una novela musical sureña e intimista”.

• Hilak 15, ostirala: “We are the village green preservation society. The Kinks”. Pop-aren entziklopedia britainiarra.

Koordinatzailea: Joserra Rodrigo. Denak 18:30ean izango dira, sarbide librearekin, edukiera osatu arte.

Ondarearen astearteak

• Hilak 12, asteartea: “Nuestros muros están pintados." Diana Pardo San Gil.

Koordinatzailea: Zaharberrikuntza Zerbitzua, Kultura Etxearekin batera. 19:00etan izango da, sarbide librearekin, edukiera osatu arte.

Etorkizuneko erronkak(k)

• Hilak 13, asteazkena: “Topografía y patrimonio. del teodolito al láser-scaner y la inteligencia artificial." Amaia Mesanza Moraza, topografiako ingeniaria.

Antolatzailea: Landazuri Kultura Elkartea, Kultura Etxearekin batera. 19:00etan izango da, sarbide librearekin, edukiera osatu arte.

Haur eta gazteentzako saila

Abendurako hiru jarduera

• Hilak 14, osteguna, 18:30ean: Haur eta gazteen transexualitatea: ez da nire gorputza, zure begirada da. Transexualitateari buruzko hitzaldia, NAIZEN elkartearen eskutik. Hizlaria: Bea Sever, sexologoa. Arazoaren atarikoa eta familien testigantzak. Euskaraz.

• Hilak 21, osteguna, 19:00etan: Nerabeen garraisia / Las voces del silencio liburuaren aurkezpena, Telmo Lazkano eta Maitane Ormazabalen eskutik. Nerabeen osasun mentalari buruzkoa da, eta bereziki lotuta dago pantailen/mugikorren/sare sozialen erabilerarekin/abusuarekin. Euskaraz eta gaztelaniaz.

• Hilak 27, asteazkena, 18:00etan. Txuri beltza da ta. Haurrentzako musika ikuskizuna (6-9 urte), Xabier Lizaso piano jotzailearen eskutik. Euskaraz.

Haiek guztiek sarbide librea izango dute, edukiera osatu arte.

Haurren eskubideen "aitari" buruzko erakusketa

Gainera, Kultura Etxean ikusgai dago, duela egun batzuetatik hona, "Janusz Korczak (Mediku zaharra): Varsoviako "bere" umezurztegitik Treblinkako deuseztatze esparrura" erakusketa, urtarrilaren 27ra arte.

Erakusketa EHUko Erlijioaren Didaktikako ikasleek egin dute, eta Madrilgo Poloniaren enbaxadak saritu du. Horren bidez, ezagutarazi eta balioetsi nahi dira bai Korczak pedagogia, bai mediku pediatra, pedagogo, idazle eta 1989ko haurren eskubide unibertsalen aldarrikapenaren "aita" denaren figura.

Janusz Korczak (Henryk Goldszmit-en ezizena) Varsovian (Polonia) jaio zen 1878an, klase ertaineko familia judu batean. Gazte zela, aita buru gaixotasun batek jo zuen, eta, beraz, familiak botere ekonomikoa galdu zuen. Korczakek familia  mantendu behar izan zuen eskola partikularrak emanez eta egunkarietarako idatziz. 1900. urtean, Janusz Korczak ezizenarekin sinatu zuen "Haurrak eta hezkuntza" testua. Lan gehiago ere sinatu zituen ezizen horrekin, eta ezizen horren pean igaro zen historiara. Ez zion inoiz idazteari utzi.

Medikuntza eta pedagogia ikasi ondoren, haurrekin hasi zen lanean Varsoviako umezurztegi juduan, 1911n. Han, hezkuntzarako ikuspegi berritzaile bat garatu zuen, elkarrenganako errespetuaren, haurraren autonomiaren eta haurrek gizabanako gisa duten duintasunaren garrantzian oinarritua.

1940an, umezurztegia Varsoviako ghettora eraman zuten, eta Janusz Korczakek umezurztegiko haurrekin geratzea erabaki zuen, nahiz eta ghettoaren baldintzak beldurgarriak izan eta errepresaliak pairatzeko arriskuan egon. Bere lagun poloniarrak prest zeuden bera hiriko sektore "ariarrean" ezkutatzeko, baina uko egin zion. Ghettoan, Januszek ghettoko egunkari bat idatzi zuen, eta 1942an Treblikan hil zen gasifikatuta, bere haurrekin batera.

Haurren Eskubideei buruzko Konbentzioan, NBEren Batzar Nagusiak 1989an onartutako nazioarteko tratatuan, "haurren eskubideen aita" bezala ezagutzen den Januszek eragin handia izan zuen: haurren eskubideei buruz zuen konbentzimendu osoa bere Cómo amar a un niño (1918) eta El derecho del niño al respeto (1928) lanetan idatzita dago. Liburu horietan Korczakek proposatzen dituen eskubideetako asko 1989ko Konbentzioan jaso ziren.

Pedagogoek, hala nola garaikide diren Paulo Freire, Philippe Meirieu edo Roger Hartek, Korczaken pedagogia eta lana goraipatzen dute, eta hezkuntzan eta, oro har, gizartean haurren ahotsak entzutearen eta kontuan hartzearen garrantziaz egiten duen defentsa azpimarratzen dute.