Sobrongo zundaketaren horniduragunetik irteten diren hodiak berritzeko lanak abiada onean doaz aurrera - prentsa

Gasteiz, 2025eko martxoaren 31. Sobrongo zundaketatik hornidura hobetzeko Foru Aldundia egiten ari den lanak "abiada onean" doaz, Saray Zárate Ekonomia Garapenaren eta Jasangarritasunaren Saileko foru diputatuak gaur goizean egin duen bisitan nabarmendu duenez.

Foru arduradunak zuzenean ikusi ahal izan du zer gauzatze egoeratan dagoen esku hartzea, alboan zituelarik Lantarongo alkatea eta Sobron, Bergonda eta Fontechako administrazio batzarretako lehendakaria Esku hartze horretan, "hodi berriak jarriko dira 3 kilometroko tartean, A-2122 errepidearen eta Ebro ibaiaren trazadurari jarraituz, Sobrongo zundaketatik bertatik izen bereko herriguneraino, Playa auzoan".k.

Zundaketa hori baliabide estrategikoa da lurraldean; izan ere, emari handiko iturburu bat da, 100 l/s ingurukoa; gainera, iraganean, haren urak mineraletan aberats eta sendagarri gisa katalogatu zituzten.

Gaur egun, hoditeria berriaren % 64 dago instalatuta, eta zundaketatik presara doan tartearen zati batean hoditeria berria jartzeke dago. Han, lurrak mugitzeko lanak amaitzen ari dira. Laster, Molino erreka Sobrongo urtegira iristen den tokian hura zeharkatzen duen zubiari atxikita altzairu herdoilgaitzezko hoditeria jartzen hasiko dira.

Foru arduradunak esan duenez, "Obra konplexuak dira, batez ere hoditeria berria jartzeko leku gutxi dagoelako, urtegia, Ebro ibaia, A-2122 errepidea eta Valderejo-Sobron-Arzena mendilerroko KBE-HBBEa daudelako. Horrek guztiak lanak egitea baldintzatzen du. Aurreikusitakoaren arabera, aurten amaituko dira."

Era berean, Saray Záratek azpimarratu duenez, "jarduketa horrekin eta zundaketatik datorren ura tratatzeko etorkizuneko instalazioekin, bildutako uraren kalitatea hobetuko da,eta, azkenik, 2016-2026ko Arabako Hornidura eta Saneamenduko Plan Zuzentzailean identifikatutako beharrari, hau da, hornidura sistema berriro martxan jartzea Sobrongo zundaketatik, eskualdeko hornidurari sendotasun eta berme handiagoa emateko."

Laburbilduz, Foru Aldundiaren jarduketa horren bidez, herritarren hornidura bermatuko da eta segurtasun hidrikoa eta lurraldearen erresilientzia indartuko ditu klima aldaketaren aurrean.

Lan horiek egiteko aurrekontua 3.933.430,50 euro da, BEZa barne. Zenbateko horri gehitu behar zaizkio Arabako Foru Aldundiak Larrazubi-Fontechako andel berria eraikitzeko eta Sobrongo herrigunetik biltegi berri horretaraino iristen diren 7,5 km-ko luzerako hodiak berritzeko inbertitutako hiru milioi euroak. Sobrongo zundaketaren aurretiko egokitzapena ere eginda dago, Uraren Euskal Agentziak egin baitzuen lehenago.

Sobrongo zundaketak

Sobrongo zundaketari esker, Bergonda, Fontecha, Larrazubi eta Sobrongo herriguneak urez hornitu zitezkeen. Alabaina, gune horiek zundaketa horretatik hornitzeak kalitate eta kantitate arazoak zituen, ez zegoelako edateko uren araztegirik, eta sarea egoera txarrean zegoelako eta maiz hausten zelako.

Gaur egun, hoditeria hori zerbitzuz kanpo dago, eta, ondorioz, hornidura baliabide alternatiboak erabili behar dira. Haietako batzuk, hala nola Larrazubi eta Fontecha hornitzeko erabiltzen den Montecilloko zundaketa, ez dira nahikoak izaten agorraldian.

Horiek horrela, eta gune horien hornidurari irtenbide bat emate aldera, foru erakundeak eta Eusko Jaurlaritzak lurralde historikoan azpiegiturak eraikitzeko sinatutako esparru akordioaren barruan jasota zegoen jada Sobrongo hornidura sistema hobetzeko hartutako konpromisoa. Gainera, etorkizunean sistema hori Lantarongo udalerriko beste gune batzuetara zabaltzeko aukera jasotzen da, baita beste herri batzuetara hedatzekoa ere, esaterako, Espejora edo Ribabellosara.

Konpromiso hori betez, URA Uraren Euskal Agentziak proiektu hau idatzi zuen 2017an: "Sobron sistemaren hornidura proiektuaren lehen proiektu xehatua berrikustea eta eguneratzea: Sobrongo zundaketa–presa–Sobrongo hornikuntza biltegia tartea".

Bestalde, 2022an lankidetza hitzarmen bat sinatu zuten URAk, Urbide Arabako Ur Partzuergok eta Foru Aldundiak, eta, horren bidez, foru erakundeak konpromisoa hartu zuen aipatutako proiektuan jasotako obrak egiteko, Uraren Euskal Agentziak 3,2 milioi euroko finantza lankidetza emanda.

Izan ere, Europako Batasunak finantzatutako Next Generation EU Suspertze, Transformazio eta Erresilientzia Planaren esparruan, URAk “Udalerri txiki eta ertainetako sareetako hornidura hobetzeko eta galerak murrizteko planera” bideratutako diru-laguntza jaso dute dagoeneko obrek.